Ruch – inwestycja w zdrowie fizyczne
Aktywność fizyczna w wieku powyżej 60 lat przynosi ogrom korzyści zdrowotnych, z których wiele ma bezpośredni wpływ na codzienne funkcjonowanie.
Ruch usprawnia krążenie krwi i dotlenia organizm. Dzięki temu serce pracuje wydajniej, a ryzyko zawału, udaru czy nadciśnienia znacząco maleje.
Ćwiczenia, szczególnie te angażujące duże grupy mięśni, spowalniają proces utraty masy mięśniowej oraz pomagają w zapobieganiu osteoporozie. Silniejsze mięśnie to większa stabilność, a co za tym idzie – mniejsze ryzyko upadków, które w starszym wieku bywają szczególnie groźne.
Wraz z wiekiem metabolizm spowalnia, co sprzyja przybieraniu na wadze. Nawet umiarkowany ruch pomaga utrzymać prawidłową masę ciała, a jednocześnie reguluje poziom cukru we krwi, zmniejszając ryzyko cukrzycy typu 2.
Seniorzy często zmagają się z bólem stawów czy kręgosłupa. Odpowiednio dobrane ćwiczenia – wzmacniające, rozciągające i poprawiające ruchomość – mogą ten ból zmniejszać, a niekiedy całkowicie eliminować.
Ruch dla zdrowia psychicznego i emocjonalnego
Korzyści płynące z aktywności fizycznej nie kończą się na zdrowiu ciała. Wiek senioralny to często czas mierzenia się z samotnością, zmianami społecznymi czy pogorszeniem nastroju. Ruch stanowi tu ważne wsparcie. Regularna aktywność pobudza wydzielanie endorfin – hormonów szczęścia, które działają jak naturalny antydepresant. Seniorzy aktywni fizycznie znacznie rzadziej zapadają na depresję. Wysiłek fizyczny poprawia ukrwienie mózgu, co spowalnia procesy starzenia się układu nerwowego. Badania pokazują, że ruch poprawia pamięć, koncentrację i zdolność uczenia się, a także redukuje ryzyko rozwoju otępienia. Zajęcia organizowane w grupie – gimnastyka, Nordic Walking, taniec, Aqua Aerobik – to doskonała okazja do kontaktów towarzyskich. Wspólne spędzanie czasu wzmacnia poczucie przynależności i przeciwdziała samotności. Wielu seniorów unika ruchu z obawy przed kontuzjami, zmęczeniem czy chorobami przewlekłymi. Tymczasem kluczem jest właściwe dobranie aktywności.
Spacery – najprostsza forma ruchu
Są bezpieczne, nie wymagają specjalnego sprzętu, można je wykonywać niemal wszędzie. Już 30 minut marszu dziennie przynosi realne korzyści zdrowotne.
– Nordic Walking – spacer z korzyścią dla całego ciała to forma aktywności idealna dla seniorów: odciąża stawy, angażuje ponad 90% mięśni, poprawia stabilność, a przy tym daje świetne rezultaty dla serca.
– Ćwiczenia w wodzie. Aqua Aerobik lub pływanie są doskonałe dla osób z bólami kręgosłupa czy nadwagą. Woda zmniejsza obciążenie stawów, a jednocześnie pozwala wykonać skuteczny trening.
– Ćwiczenia równoważne i stretching. Pomagają w utrzymaniu sprawności, uelastycznieniu mięśni i poprawie koordynacji. Szczególnie polecane są ćwiczenia jogi, tai-chi czy proste zestawy rozciągające.
– Trening siłowy. Wbrew obawom, lekkie ćwiczenia z obciążeniem – np. z gumami oporowymi – są bardzo korzystne. Wzmacniają partie mięśniowe odpowiedzialne za stabilizację i ułatwiają wykonywanie codziennych czynności, takich jak wstawanie czy noszenie zakupów.
Przeciwwskazania i bezpieczeństwo
Nie ma wieku, w którym ruch byłby niewskazany. Jednak przed rozpoczęciem aktywności dobrze jest:
skonsultować się z lekarzem, szczególnie przy chorobach serca, osteoporozie czy problemach z równowagą,
wybierać aktywność dostosowaną do aktualnych możliwości,
rozpoczynać ćwiczenia stopniowo i unikać nagłego zwiększania intensywności,
korzystać z wygodnego obuwia i odzieży,
pamiętać o odpowiednim nawodnieniu i rozgrzewce.
Warto również zadbać o właściwe warunki otoczenia – ćwiczenia na świeżym powietrzu są korzystne, ale zimą czy w upały lepiej wybrać salę gimnastyczną lub basen.
Ruch jako sposób na samodzielność
Wielu seniorów obawia się utraty niezależności – trudności w poruszaniu się, wykonywaniu obowiązków domowych czy wychodzeniu z domu. Regularny ruch jest najlepszą profilaktyką niesprawności.
Osoby aktywne fizycznie:
rzadziej potrzebują pomocy w codziennym życiu,
dłużej pozostają samodzielne,
lepiej reagują na nagłe utraty równowagi,
sprawniej funkcjonują w przestrzeni publicznej.
Warto więc patrzeć na aktywność fizyczną nie jak na obowiązek, ale jak na inwestycję w życiowy komfort.
Podsumowanie – ruch to najlepszy sprzymierzeniec seniora
Wiek senioralny nie oznacza końca aktywnego życia. Wręcz przeciwnie – ruch daje szansę na zachowanie sprawności, zdrowia i dobrego samopoczucia przez wiele lat. Poprawia pracę serca, wzmacnia mięśnie i kości, zwiększa odporność organizmu, wspiera psychikę i chroni przed samotnością.
Najważniejsze, by zacząć – bez względu na wiek. Każdy krok, każde ćwiczenie, każdy spacer to inwestycja w lepszą przyszłość.
Ryszard Michalski
Akademia Wychowania Fizycznego
im. Polskich Olimpijczyków
we Wrocławiu
Napisz komentarz
Komentarze