Ołtaszyńska premiera. "Zabawa" Mrożka – zabawa na śmierć

Czy warto zobaczyć „Zabawę” w wykonaniu Bogdana Michalewskiego i spółki? Warto! Czy jest to profesjonalna realizacja teatralna? Jak najbardziej – w niczym nie ustępuje kameralnym produkcjom obu "dużych" wrocławskich teatrów, nawet tym sprzed kilku lat (bo obecne widza raczej nie rozpieszczają). Zanim jednak pobiegniecie do kameralnej, acz profesjonalnie wyposażonej sali przy Pszczelarskiej obiecane zastrzeżenie – „Zabawa” jest sztuką trudną – bardzo trudną i – na swój sposób, podstępną. Wczesny utwór Sławomira Mrożka (1962) jest tekstem prawdziwie profetycznym: opowieścią o konieczności zabawy za wszelką cenę – i dojmującej niemożności zaspokojenia.

W oryginalnym tekście bohaterami sztuki są trzej parobkowie, którzy dostają się do pustej sali – „świetlicy”. Realizacja Teatru na Bruku lokuje się w połowie drogi między pełnym uwspółcześnieniem (pojawia się w niej ludyczna piosenka Sławomira o „miłości w Zakopanem”) a wiernością oryginałowi (PRL-owski wystrój owej „świetlicy”). Również konwencja gry aktorskiej oscyluje między teatrem absurdu ze złotej epoki Becketta a współczesnym kabaretem.

Epoki zmieniają się, a potrzeba zabawy, rozumianej jako zapełnienie dojmującej pustki i poszukiwania „prawdy” nie zmienia się – ba, narasta – zdają się mówić aktorzy. Słowa „zabawa”, jak to u Mróżka, nie należy traktować jednak zbyt dosłownie – to raczej metafora życia, polskiego życia w szczególności.
Z pewnością do obejrzenia spektaklu warto się przygotować. „Zabawa” nie jest zbyt często graną sztuką, ma jednak wspaniałe sceniczne tradycje (utwór na warsztat brała m.in. Izabella Cywińska), stosunkowo niedawno (1999) sztuka we wspaniałej obsadzie (Jerzy Stuhr, Jerzy Bińczycki, Jan Peszek) zagościła w Teatrze Telewizji (reż. Irena Wollen). Póki co, spektaklu trudno jednak szukać w serwisie VOD narodowego nadawcy. Najłatwiej i najlepiej będzie więc obejrzeć (tu z internetowym dostępem nie ma problemów) z młodszym zaledwie o dwa lata (1964) „Tangiem” – sztuką dla kariery Mrożka przełomową, otwierającą również szeroko wrota do komiczno- tragicznego świata bohaterów „Zabawy”.

Maciej Wełyczko

"Zabawa". S. Mrożek
"Scena Teatru Na Bruku" ul. Pszczelarska 7, Ołtaszyn, Wrocław
Produkcja: Stowarzyszenie "Artyści Na Bruku" 
Reżyseria: Marek Oliwa
Aktorzy: Wojciech Gabryś, Bogdan Michalewski, Marek Oliwa