Dzień Ziemi. We Wrocławiu mnóstwo atrakcji na najbliższe 24 dni. Rusza festiwal C-Change

Międzynarodowy projekt C-Change jest realizowany we Wrocławiu od 2018 roku. Jego celem jest m.in. wymiana i wdrażanie dobrych praktyk, obniżenie emisji CO2 oraz promocja ekologii wśród mieszkańców. To pretekst do tego, by odpowiedzieć na pytanie jak sztuka może inspirować do działań proekologicznych. W trakcie ponad trzytygodniowego festiwalu C-Change, wrocławianie wezmą udział w serii wyjątkowych wydarzeń, organizowanych we współpracy z 15 wrocławskimi instytucjami kultury.

– Do 16 maja miejskie instytucje kultury będą organizowały szereg wydarzeń o charakterze ekologicznym. Połączenie kultury i ochrony środowiska to bardzo ciekawy kierunek. Chodzi o to, by uwrażliwiać mieszkańców na wyzwania związane ze zmianami klimatu oraz włączać do działania - mówi Katarzyna Szymczak-Pomianowska, dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju. – Z uwagi na panującą sytuację pandemiczną, wydarzenia będą realizowane w formule hybrydowej.

Co czeka nas w trakcie festiwalowych dni?

Już pierwszego dnia, 23 kwietnia, Galeria Entropia, wspólnie z Wydziałem Wody i Energii organizuje całodzienny przegląd filmowy online, a Wrocławski Teatr Lalek zaprasza na spektakl online "Ziemianie". W kolejnych dniach nie zabraknie również wykładów online - dotyczących m.in. smogu, recyklingu, gotowania z resztek oraz szycia toreb i worków wielokrotnego użytku. Miejska Biblioteka Publiczna, w ramach warsztatów "Eko budowanie, czyli zrób to sam" proponuje ponowne wykorzystanie m.in. starych regałów bibliotecznych.

– Powstaną z nich budki dla jerzyków, karmniki, budki lęgowe czy ule. W dalszej części projektu będą budowane również kwietniki, skrzynki balkonowe czy donice - wymienia Mateusz Ryczek z MBP im. Tadeusza Różewicza. - Odbiór pakietu potrzebnego do montażu jest oczywiście bezpłatny, a instrukcja składania jest dostępna na naszej stronie internetowej.

Dodatkowo, zaplanowana jest także seria zielonych spacerów - m.in. szlakiem grzybów po parku Leśnickim, na Biskupinie - w poszukiwaniu lokalnych roślin - czy szlakiem roślinności rzecznej. Centrum Kultury Zamek zaprasza z kolei na zazielenianie donic, warsztaty leśne dla dzieci oraz wspólne malowanie muralu przy ul. Średzkiej. Centrum Kultury Zachód zorganizuje warsztaty "Las w słoiku". Ognisko Kultury Plastycznej zaprasza na wystawę "Recycling i Sztuka" Katarzyny Harasym oraz uczniów.

– W ramach festiwalu postanowiliśmy skupić się na ekologizacji funkcjonowania sektora kultury i wspólnotowej pracy sieci podmiotów, która działają na polu kultury, edukacji i animacji kulturowej. 7 maja zapraszamy na dyskusję online dotyczącą przyszłości zielonej kultury w Polsce i wspieraniu oddolnych inicjatyw ekologicznych przez instytucje kultury - mówi Krzysztof Bielaszka ze Strefy Kultury Wrocław. - Realizacja projektu C-Change umożliwiła nam zacieśnienie współpracy z innymi wrocławskimi instytucjami kultury, dla których pracowniczek i pracowników istotne są zagadnienia związane z ekologią. W ramach szkoleń omawialiśmy m.in. zagadnienia związane ze zmianami klimatycznymi, zielonymi zamówieniami publicznymi czy prowadzeniem ekologicznego biura.

W trakcie festiwalu zaprezentowane będzie również narzędzie do badania śladu węglowego dla miejskich instytucji kultury. Wrocław jest pierwszym miastem w Polsce, które ma możliwość stosowania kalkulatora do mierzenia śladu węglowego. Dzięki niemu instytucje będą mogły zinwentaryzować swoje emisje i podjąć odpowiednie działania zmierzające do ich ograniczenia. W projekcie C-Change uczestniczy 6 miast - oprócz Wrocławia to także brytyjski Manchester, niemieckie Gelsenkirchen, włoska Mantua, chorwacki Szybenik oraz portugalska Águeda.

Zielone projekty Wrocławia

Zwalczanie zjawiska miejskiej wyspy ciepła, wyzwania związane z adaptacją do zmian klimatu, edukacja ekologiczna mieszkańców czy niemarnowanie... miasto realizuje szereg programów i kampanii, które łączy wspólny mianownik – ochrona środowiska.

Łapać deszczówkę może każdy wrocławianin – dzięki programowi Złap Deszcz co roku można skorzystać z dotacji do 5 tys. złotych na zakup instalacji do łapania wody opadowej. Może to być mulda chłonna, ogród deszczowy czy zbiornik do łapania deszczówki.

– Podobnie, jak w poprzednich latach, mieszkańcy Wrocławia nas nie zawiedli i wykazali bardzo duże zainteresowanie programem Złap deszcz. W ciągu trzech tygodni otrzymaliśmy 157 wniosków, które wyczerpały tegoroczny budżet – mówi Małgorzata Brykarz, dyrektor Wydziału Wody i Energii.

O dotację do 10 tys. złotych wciąż jednak mogą starać się spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. W poprzednich latach, dzięki programowi powstało ponad 300 przydomowych instalacji do łapania deszczówki. Jak dotąd, miasto przeznaczyło na realizację dotacji prawie 1,5 miliona zł.

Receptą na przyjazne, zielone podwórka szkolne okazał się program Szare na Zielone. Dzięki dofinansowaniom, szkoły oraz przedszkola „odszczelniły” betonowe podwórka i wprowadziły na nie elementy błękitno-zielonej infrastruktury - ogrody deszczowe, łąki kwietne, pnącza na ogrodzeniach, zielone ściany czy beczki na deszczówkę, którą potem można wykorzystać do podlewania ogrodu. W latach 2018-2020 z programu skorzystały 84 placówki oświatowe, a łączna suma dofinansowań wynosi ponad 2,3 mln zł.

Jak wykorzystać potencjał z pozoru niepotrzebnych rzeczy?

Z odpowiedzią przychodzi kampania Wrocław nie marnuje, która od dwóch lat propaguje styl życia w myśl idei zero waste. Chodzi o to by ponownie wykorzystywać to, co już mamy – m.in. ubrania, książki czy wyposażenie wnętrz. Nie marnujmy również jedzenia. Z resztek przyrządzić można pełnowartościowe dania. W przypadku nadwyżki jedzenia warto podzielić się nią z innymi. W marcu, przy budynku urzędu na ul. Hubskiej, powstała nowa jadłodzielnia - to lodówka i półki, na których możemy zostawiać jedzenie, którego nie wykorzystamy. Inicjatywa została zrealizowana wspólnie z grupą Foodsharing Wrocław. Oprócz tego, w zeszłym roku rozdano około 1000 książek, które wyszły z obiegu bibliotecznego. Trafiły one do punktów boocrossingowych na terenie całego miasta. Miasto przygotowało również 10 scenariuszów lekcji o niemarnowaniu dla szkół podstawowych. Można z nich skorzystać w dowolnym terminie, np. na lekcji wychowawczej albo biologii.

Urząd miejski zrezygnował również z zamawiania wody butelkowanej, montując 89 dystrybutorów z wodą, bezpośrednio podpiętych do sieci wodociągowej. Wcześniej, w ciągu roku pracownicy urzędu zużywali ok. 190 tys. butelek plastikowych z wodą. To prawie 5 ton odpadów rocznie.

Nieprzerwanie działa również miejski program udostępniania kompostowników. Jedynym warunkiem jest posiadanie ogródka przydomowego. Dzięki kompostownikowi zagospodarujemy zebrane podczas porządków resztki roślin, opadłe liście, ściętą trawę czy chwasty. Mogą tam też trafić domowe odpady organiczne takie jak skorupki z jaj, obierki z warzyw, czy skórki z owoców. Miasto udostępniło już blisko 2000 kompostowników, a kolejne 385 czeka na zainteresowanych – to kwestia złożenia wniosku w Wydziale Środowiska i Rolnictwa. Po 3 latach udostępniania kompostownika, przechodzi on na własność. Co ważne, z programu skorzystać mogą też wrocławskie placówki oświatowe.

Akcja "Zmień piec"

Cel jest prosty – do 2024 zlikwidować wszystkie „kopciuchy” we Wrocławiu. Łącznie, wrocławianie wymienili już blisko 9800 pieców w ramach KAWKI plus. Tylko w marcu wpłynęło blisko 150 wniosków o dofinansowanie do 15 tys. złotych. W ramach naboru ciągłego, od października, złożono już około 800 nowych wniosków. Dzięki programowi można wymienić stary piec bezklasowy na ogrzewanie ekologiczne – gazowe, elektryczne, olejowe, miejskie lub pompę ciepła.

- W sumie, w 2021 roku z mapy Wrocławia powinno zniknąć około 3,5 tysiąca kopciuchów – mówi Katarzyna Szymczak-Pomianowska. – Z jednej strony usuwamy stare piece w zasobie komunalnym. W tym roku te działania zostaną przeprowadzone w 115 budynkach. Dodatkowo planujemy, że w ramach KAWKI Plus wpłynie w tym roku 2 tys. wniosków.

Warto podkreślić, że jeszcze tylko w tym roku dopłata do wymiany pieca wynosi maksymalnie 15 tysięcy złotych. W kolejnych latach, aż do 2024 roku, będzie ona stopniowo malała. Oprócz KAWKI Plus, mieszkańcy mogą skorzystać z Termo KAWKI – to dofinansowanie do 5 tys. zł na wymianę starej, drewnianej stolarki okiennej. Po wymianie źródła ogrzewania można również korzystać z dopłat do rachunków za nowe ogrzewanie. Najemcy komunalni mogą z kolei liczyć na zwolnienia i ulgi w czynszu.

Zielona Kultura

Nawiązując do połączenia instytucji kultury oraz ekologii, warto wspomnieć o nowym programie Zielona Kultura. Urząd miejski przyznaje instytucjom dofinansowanie na realizację proekologicznych projektów – maksymalnie do 20 tys. złotych. W tegorocznym budżecie programu zarezerwowano 100 tys. zł. Celem jest zwiększenie bioróżnorodności, zagospodarowanie wód opadowych oraz odporność miasta na zmiany klimatu.

- Jest on odpowiedzią na oczekiwania i potrzeby instytucji kultury w ich działaniach na rzecz klimatu. Zielona Kultura ma tworzyć miejsca przyjazne i zielone, promujące zasadę zero waste, które dają mieszkańcom chwilę wytchnienia - mówi Małgorzata Brykarz, dyrektor Wydziału Wody i Energii.

Warto podkreślić, że podobne instalacje powstają na budynkach urzędu miejskiego - przykładem może być zieleniec przy budynku na ul. Bogusławskiego, który jest zasilany wodą deszczową, zbieraną z dachu. Z kolei na budynku urzędu przy ul. Hubskiej znajdują się zielone ściany oraz ogród na dachu.

/źródło: materiały prasowe UM Wrocławia/